Elektrik Mühendisleri Odası Trabzon Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi ve Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Fatih Mehmet Nuroğlu, Rüzgar Enerji Sistemleri (RES) ve Güneş Enerji Sistemleri (GES) ile ilgili çalışmaların potansiyel bakımından Doğu Karadeniz Bölgesi’nde de rahatlıkla yapılabileceğini söyledi.
Türkiye son dönemde enerji anlamında rüzgar ve güneşten elde edilen enerji ile kendi elektriğini üretme noktasında büyük bir yol kat etti. Ayrıca dünyanın bazı ülkelerinde bulunan denizin üzerine inşa edilen deniz üzeri rüzgar enerji sistemleri de ülkemizde yapılması planlanan yeni projeler kapsamında düşünülüyor. Konuyla ilgili konuşan KTÜ Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Fatih Mehmet Nuroğlu, ülkemizde RES ve GES ile ilgili çalışmaların daha çok Ege Bölgesi’nde olduğunu ve Doğu Karadeniz Bölgesi’nde de bu sistemlerin olabileceğini ifade etti.
Dr. Öğretim Üyesi Fatih Mehmet Nuroğlu, “Çünkü neticede denizler açık alanda olduğu için deniz üstünde rüzgar rejimi karaya göre daha iyi. Tabi Karadeniz Bölgesi bazı handikapları da beraberinde getiriyor. Dağların denize paralel olması denizden karaya doğru olan rüzgar rejimini etkiliyor. Tabii ki deniz üzerine geldiğimizde de deniz zemininin buna elverişli olması gerekiyor. Türkiye’de şu anda bu sistemeler yok ama ileriye dönük planlamalar var. Bu anlamda baktığımız zaman burada elektrik üretilebilir mi tabii ki üretilir. Dolayısıyla karasal yapı ve coğrafya iki bölgeyi ayırıyor.
Rüzgarda durum bu şekilde. Güneşte ise gayet iyi ama gölgelenme yani bulutlanma yıl içerisinde elde edilecek olan enerji miktarını etkiler. Bu anlamda bakıldığı zaman bölgemiz hem rüzgar noktasında hem de güneş noktasında Türkiye ortalamasının oldukça altında olan bir bölgedir. Ancak bu elektrik üretilemeyeceği anlamına gelmez. Bölgemize bakıldığında hem rüzgar santrali hem de güneş panellerinden elektrik üretme anlamında yatırımlar mevcut. Tabii bunlar büyük ölçekli değiller Türkiye oranına baktığımız zaman” dedi.
“Güneşten Trabzon’un elektrik üretme kabiliyeti Almanya’nın en iyi yerleriyle eşdeğer”
RES ve GES sistemlerinin Doğu Karadeniz Bölgesi’nde yapılabilir olduğunu ancak bir yerde rüzgar santrali kurulabilmesi için bir çok parametrenin düşünüldüğünü dile getiren Nuroğlu, “Rüzgar hareketlerinin, rüzgar hızının ve yıl içinde sari değişiminin ölçülmesi gerekiyor. Örneğin bir direk kuruluyor, kurulduktan sonra orada 1 ile 1 buçuk yıl rüzgarın ölçümü gözleniyor. Ocak ayında nasıl esiyor, Ağustos ayında nasıl esiyor, gündüz nasıl esiyor, gece nasıl esiyor, hangi yönlerde ve ne şiddetlerde esiyor gibi. Trabzon’a baktığımızda bu anlamda verimsiz gibi görünüyor ama Karadeniz’de cepler var vadiler gibi, dağların üst taraflarındaki rüzgar geçiş yerleri gibi. Örneğin Çaykara’nın Soğanlı Yaylası’nda bulunan rüzgar santrali 40 megavatlık bir elektrik üretimi şebekeye veriyor. Bunlar olabiliyor ancak cep şeklinde daha küçük ölçeklerde oluyor.
Güneş enerji sistemlerine baktığımızda ise Trabzon’un Maçka tarafına doğru gidildiğinde daha yüksek değerlerde güneşten elektrik üretilebildiği gibi sahil kesiminde de elektrik üretilebiliyor. Bunları mukayese ettiğimiz zaman güneşten Trabzon’un ve Doğu Karadeniz Bölgesi'nin elektrik üretme kabiliyeti Almanya’nın en iyi yerlerinden daha iyi konumda veya eşdeğer diyebiliriz ki Almanya’nın güneyi daha iyi ancak kuzey tarafı Trabzon’dan daha kötü. Almanya’da güneşte 80 bin megavatlık, rüzgarda ise 60 bin megavatlık kurulu güç var.
Şöyle söyleyelim Türkiye’nin toplam kurulu gücü 100 bin megavatlarda, Almanya’nın ise 140 bin megavatlarda. Tabii ki Ege Bölgesi’nde bu sistemler daha verimli çalışıyor ancak bizim bölgemizde de rüzgardan ve güneşten elektrik üretiliyor. Örneğin Arsin Organize Sanayii Bölgesi buna en güzel örnek. Bir çok firmanın ve evlerin çatısı güneş paneliyle kaplı” diye konuştu