Makine Mühendisleri Odası Rize Temsilcisi Orhan Başdemirci hafta sonu Rize KYK yurdunda yaşanan asansör kazasına ilişkin yaptığı değerlendirmede Türkiye'de yaşanan asansör kazalarının, yetersiz teknik bakım, kar amaçlı denetleme firmalarının dikkatsiz kontrolleri ve ihmalden kaynaklandığına dikkat çekti.
Bir ay içerisinde 10 tane asansör kazasıyla karşılaştıklarını bunlardan birinin de Rize KYK yurdunda yaşandığını söyleyen Başdemirci " Aydın'da yaşanan asansör kazasında maalesef genç bir kardeşimizi kaybettik. Rize için sevindirici olan ise herhangi bir sakatlanma veya ölüm meydana gelmemesidir" dedi.
Son zamanlarda meydana gelen kazaların büyük bir kısmının yetersiz teknik bakımdan meydana geldiğini vurgulayan Başdemirci; "Türkiye’de asansörler her gün 50 milyon kişi taşıyor. Çok sayıda mekanik ve elektronik parçadan oluşan asansörlerin tıpkı otomobil ve uçaklardaki gibi düzenli bakım ve kontrollerinin uzman kişilerce yapılması gerekiyor. Son haftalarda artan asansör kazaları gösteriyor ki asansör denetimleri göz ardı ediliyor, ya da daha ucuz olduğu için özel firmalara yaptırılıyor.
YETERLİ CEZA UYGULANMIYOR
Kırmızı etiketli asansörlerin 3 ay içerisinde bakımdan geçmemesi durumunda mühürlenmesi gerektiğini ancak mühürlenen asansörlerle ilgili yaptırımın çok az olduğunu iddia eden Başdemirci "Oda olarak biz kontrolü yapıp kırmızı etiketi yapıştırıyoruz. Bu etiketin değişmesi için bir süre var. Bu süre sonunda asansör yenilenmediyse belediyeler tarafından mühürleme yapılması gerekir. Ancak belediyeler mühürleme noktasında yaptırım uygulamıyor. Ancak ülkemizde bazı yerlerde duyuyoruz ki belediyeler gelen baskılar nedeniyle asansörleri mühürleyemiyormuş. Bununla birlikte asansörlerde meydana gelebilecek üzücü bir kaza sonucu doğacak her türlü tazminat ve riskten yöneticilerin sorumlu olduğunu kimse bilmiyor.6 aya kadar hapis cezası var ancak uygulandığına şahit olamıyoruz" dedi.
EN SAĞLIKLI DENETİMİ MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI YAPAR
Belediyelerin, asansörlerin yıllık periyodik denetimlerini kâr amacı gütmeyen, kamusal hizmet yaklaşımına sahip kamu kurumu niteliğindeki kuruluşlara yaptırmaları gerektiğini vurgulayan Başdemirci " Asansör denetimlerini en sağlıklı yapan kuruluş makine mühendisleri odasıdır. Ama bu denetimler bazı şirketler tarafından da yapılıyor. Maalesef bazı belediyeler sırf fiyatı daha uygun olduğu için ya da eş dost ahbap bağlantısıyla bu denetimleri bu tür şirketlere yaptırıyor. Dolayısıyla ciddi tedbirlerin alınması gereken asansörlerin ne derece doğru denetimden geçtiğini sorgulamakta haklıyız. Yeşil etiketi yapıştırırken acaba bütün kriterleri gözden geçirmiş mi, riskli asansöre rica üzerine yeşil etiket yapıştırmış mı, denetimi tam anlamıyla yapmış mı emin olamıyorsunuz. Bu derece ciddi protokoller hiçbir pazarlık konusu olmamalıdır. Piyasanın insafına bırakılmamalıdır. Sonuçları çok kötü olur. Son dönemlerde yaşanan asansör kazalarında ki sonuçları görüyorsunuz.
YILLIK KONTROL ŞART
Asansörlerin periyodik kontrolü ve hataların giderilmesi, öncelikle can güvenliği açısından önemli olduğu gibi, 20 Şubat 2003 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe giren Asansör Yönetmeliğinin Belediyelere ve Belediye sınırları dışındaki yapılar için valiliklere verdiği yükümlülükten dolayı da yasal bir zorunluluktur. Bu kurumlar tarafından yılda en az bir defa kontrol zorunluluğu vardır. Ancak bakıyorsunuz ki kamu kurumlarında ki asansörler bile risk etiketi taşıyor ve yenilenmiyor. Örneğin bir ilçemizde yer alan Kaymakamlık binasının asansörüne 1 yıl önce riskli diye kırmızı etiket vurmuştuk. Defalarca uyarmamıza rağmen hala o asansörün bakımı yapılmadı. En kötüsü hala kullanılıyor. Kamu kurumlarında bir yılda bir asansörü yenileyemiyorsak diğer mekânlara nasıl yaptırım uygulayacağız.