Rize'de hane dağılmasın, arazi bölünmesin diye geçmişte sıklıkla yaşanan akraba evlilikleri giderek azalıyor. Son 13 yılda hayatlarını birleştiren gençlerin akraba evliliği tercihleri yarı yarıya azaldı. Kentte son yılda 36 kişi akrabası ile evlendi.
Evlenme istatistikleri sonuçlarına göre, 2010 yılında Türkiye genelinde gerçekleşen resmi evlenmelerin yüzde 5,9'unun akraba evliliği olduğu ve bu oranın sonraki yıllarda sürekli düşüş göstererek 2017 yılında yüzde 4,4, 2022 yılında yüzde 3,9 olduğu 2023 yılında ise yüzde 3,0 olduğu görüldü.
Rize'de de verilere göre 2010 yılından itibaren akraba evlilikleri sistematik bir düşüş seyrediyor. Kentte son 1 yılda akraba evliliği yapmış birey sayısının toplam evlenen birey sayısına oranı yüzde 1,9 olarak kayıtlara geçti. Rize'de gençler evlenecekleri bireyleri artık aile yönlendirmesi ile değil kendi tercihleri doğrultusunda belirliyor. Rizeli gençler artık iş ortamında arkadaş ortamında tanışıp arkadaşlıklarını ilerlettikleri kişilerle evlenmeyi tercih ediyor. Bunun yanı sıra eğitim için farklı kentlere giden Rizeli gençler üniversite eğitimi sırasında tanıştıkları kişiyle veya iş için gittikleri kentlerde tanıştıkları kişilerle evlilik yoluna gidiyor.
Yıllara göre baktığımızda ise 2010 yılında evlenen 2.088 çiftin 78'i akraba evliliği yapmışken 2022 yılında ise akraba ile evlenmeyi tercih edenlerin sayısı yarı yarıya azaldı. 2022 yılı sonunda Rize'de evlenen 1931 kişinin yüzde 1,9 'u yani 36 sı akrabası ile evlenmeyi tercih etti. İçinde bulunduğumuz yılda ise resmi olmayan rakkamlara göre bu oran yüzde 1,7'e düştüğü öğrenildi.
Yıllara göre baktığımızda Rize'de 2021 yılında 41, 2020'de 27 çift, 2019 yılında 43 çift, 2018 yılında 36 çift, 2017 yılında 42 çift, 2017 yılında 52 çift, 2016 yılında ise 50 çift akrabasıyla yuva kurmayı tercih etmiş. Genel akraba evlilikleri akrabalık türüne göre incelendiğinde, akraba evliliği yapmış bireylerin %46,5'inin hala/dayı çocukları ile %27,2'sinin amca çocukları ile ve %26,3'ünün ise teyze çocukları ile evli olduğu görüldü.
Rizeli gençlerin akraba evliliğinden uzaklaşmalarının bir nedeni de akraba evliliği sonucu çocuklarda doğabilecek genetik bozukluklar konusunda bilinçlenmiş olmaları.Akraba evliliğinden doğan çocuklarda otozomal çekinik genetik bozukluk riski daha yükseliyor. Ebeveynler arası akrabalık dereceleri ne kadar yakınsa, doğacak çocuğun aynı genleri alma olasılığı da artıyor. Bu da çekinik genlerle kalıtılan hastalıkların doğacak çocukta daha sık görülmesine neden oluyor.
