Sütlaç, geleneksel tatlılar arasında bulunan bir tatlıdır. Rize usulü sütlaç ise bölgeye özel yöntemler ve teknikler ile hazırlanan ve malzemeleri değişebilen bir tatlıdır. Geleneksel olarak her bölgede ve coğrafyada sütlaç sık sık yapılır. Özellikle önemli günlerde ve bayramlarda sütlaç neredeyse her evde hazırlanan bir tatlıya dönüşür. Türk mutfağının vazgeçilmez tatlarından biri olan sütlaç, Rize usulü ile de dikkat çekmektedir.
Sütlaç Ne Anlama Gelir?
Sütlaç kelimesi, etimolojik olarak incelendiğinde kökünün Türkçe olduğu görülmüştür. Doğrudan tatlıyı anlatan ve farklı bir dile dayanmayan bu kelime, Türk mutfağının geleneksel tatlısını anlatmak için kullanılır. Kelimede yer alan ikinci hece “laç” tatlı anlamına gelmektedir. Şekerleme, şekerli olma gibi anlamlara da sahiptir. İlk hece “süt” ise içilen içecek olan süt anlamındadır.
Rize Usulü Sütlacın Farkı Ne?
Rize usulü sütlacın farkları arasında malzeme ve hazırlama yöntemi yer alır. Malzemeler kullanılan yerel ürünler ve ölçekler ile farklılık gösterir. Rize’de doğal yollar ile elde edilen süt ve tereyağındaki tat farklı dahi sütlacın Rize usulü olmasını sağlar. Bir diğer fark ise kullanılan hazırlama yöntemidir. Hazırlama yöntemi, pişime şekli ve süresi de yine farklılık gösteren özelliklerdir. Yöresel tercihler ve imkanlara göre şekillenen sütlaç tarifinin en lezzetli hallerinden biri Rize usulü yapılan tariftir.
Rize Usulü Sütlaç için Hangi Malzemeler Kullanılır?
Rize usulü sütlaç yapmak isteyenlerin kullanabileceği malzemeler vardır. Birçok farklı sütlaç tarifi olsa da Rize usulü ile hazırlanan sütlacın malzemeleri diğer tariflere göre farklı olabilmektedir. Rize usulü sütlaç için sık tercih edilen malzemeler şunlardır:
· Günlük / taze süt
· Yumurta sarısı
· Şeker
· Nişasta
· Vanilya
· Kırık pirinç
· Süt
· Su
Malzemelerin ölçü ve oranları ortalama 1 aileye göre belirlenmiştir. Ortalama 5 kişilik sütlaç yapmak isteyenler için ölçekler şu şekildedir:
· Süt ölçüsü 1 litre
· Şeker ölçüsü 200 ml
· Kırık pirincin ölçüsü 1 fincan
· Su ölçüsü yarım su bardağı
· Vanilya ölçüsü 1 paket
· Nişasta 1,5 yemek kaşığı
· Yumurta sarısı sayısı 1 adet
Rize Usulü Sütlaç Nasıl Yapılır?
Rize usulü sütlaç için takip edilmesi gereken özel tarif şu şekildedir:
· Süt kaynatılır.
· Kaynayan sütün içine şeker karıştırılır.
· Su eklenir.
· Pirinç eklenir.
· Pirinç şişmeye başlayınca karıştırılmaya devam edilir.
· Kalan malzemeler başka bir kapta birleştirilir ve pürüzsüz kıvam elde edene dek karıştırılır.
· Tüm malzemeler birleştirilir ve kaynayana kadar karıştırılır.
· Fırına alınır ve 200 derecede 4 dakika pişirilir.
Rize Usulü Sütlaç Kaç Dakikada Hazırlanır?
Rize usulü sütlaç verilen tarifteki malzemeler ve yöntemler ile pişirildiği takdirde bu tarifin hazır olması ortalama 50 dakika sürecektir. Hazırlık süreci genellikle 30 dakika sürmektedir. 20 dakika ise tarifin pişirilme süresini kapsar. Rize usulü sütlaç yapmak isteyenlerin hazırlık süresi ortalama olarak ele alınmış olsa da pişirme süresi değişmemektedir.
Rize Usulü Sütlaç Nerede Pişirilir?
Rize usulü sütlaç yapmak isteyen birçok kişi pişirmek için fırını tercih etmektedir. Rize usulü fırın sütlaç en meşhur tatlılardan biridir. Karadeniz Bölgesi’ni kapsayan farklı sütlaç tarifleri vardır. Örneğin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan Trabzon sütlacı da sık sık fırında pişirilmektedir. Her sütlaç tarifinin pişirildiği araç, yöntem ve malzemeler coğrafi özelliklere göre de değişebilmektedir. Rize usulü sütlaç yapmak için çoğunlukla fırın kullanılır.
